Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2013

Βροχή και άλλα κατακρημνίσματα






Ό,τι πέφτει από τα σύν­νεφα τού ουρανού σε υγρή ή και στέρεη μορφή αποτελεί τα λεγόμενα υδατώδη ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα.

Πρώτο κατακρήμνισμα.

Ψιχάλισμα,ψιλόβροχο,ψιχάλα,ψεκάδα:
 Η  πιο λεπτή μορφή κατακρημνίσματος. Η λ. είναι νεότερη (ψίξ, ψιχός, ψιχάλα < ψίχαλο «ψίχουλο ψιχία ψίχα,  όλα από το αρχ. «ψίχουλο»). Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν και το ρ. ψεκάζει «ψιχαλίζει»

Δεύτερο κατακρίμνισμα.

 Βροχή από το ρ. βρέχω. Και οι δύο λέξεις είναι αρχαίες κοντά σε αυτές, ως συνώνυμη και η ομηρική υετός:

Τρίτο κατακρίμνισμα.

Ο κατακλυ­σμός, η πολλή βροχή, η πλημμύρα.

Τέταρτο κατακρίμνισμα.

Ο όμβρος, για να δηλωθεί η καταρρακτώδης, ραγδαία βρο­χή.
Από τη λέξη όμβρος χρησιμοποιείται το παράγ. επίθετο όμβριος «βρόχινος» (όμβρια ύδατα «τα νερά της βροχής») και το ουσ. ανομβρία «έλλειψη βροχής, αναβροχιά».

Σημείωση 1 :  Ας ση­μειωθεί ακόμη ότι η λέξη «ομπρέλα» δεν δεν παράγεται από τη λέξη όμβρος, αλλά προέρχεται από τη λέξη umbra που στα λατινικά σημαίνει σκιά.

Ειδικά κατακριμνίσματα:

κατεβασιά, νεροποντή(< νερό ­+ ποντίζω «καταποντίζω, βυθίζω»).

καταιγίδα,( καταιγίζω «κατεβαίνω ορμητικός» < αιγίς «οργή, θύελλα»): καταρρακτώδης βροχή που δε συνοδεύε­ται από αστραπές, βροντές και ισχυρό άνεμο.

μπόρα, η λέξη είναι αντιδάνειο: βεν. bora < λατ.boreas < ελλην. βορέας (βοριάς).

Χα­λάζι, χιόνι ή ανάμικτη μορφή βροχής και χιονιού, χιονόνερο ή χιονόβροχο. Όταν τα κατα­κρημνίσματα παίρνουν στερεή μορφή

Σημείωση: Είναι λάθος να χρησιμοποιούν οι μετεωρολόγοι τη λέξη βροχόπτωση, για να δηλώσουν ότι αύριο σε έναν τόπο θα βρέξει, επειδή η λέξη στην κύρια σημασία της δηλώνει το ποσό της βροχής που έπεσε σε μια περιοχή.

Οι αρχαίοι μας πρόγονοι και οι λέξεις τους για τα διάφορα κατακριμνίσματα και τα παραγόμενα εξ αυτών προβλήματα.

νιφετός
χιονιάς
νείφει και νίφει
χιονίζει
χίμετλον
χιονίστρα
όμβρος
χιονοθύελλα
αγάννιφος, νιφόεις
χιονοσκεπής
νιφοστιβής
χιονώδης
έφυδρος, υέτιος
βροχερός
όμβριος
βρόχινος
όμβριον ύδωρ
βροχόνερον
υετός
βροχή
λαίλαψ, σκηπτός, χείμα
καταιγίδα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου