Η συντακτική λειτουργία της γενικής

Στον παρακάτω πίνακα αποτυπώνονται οι λειτουργίες της γενικής.

Οι λειτουργίες της γενικής όταν προσδιορίζει:

·         Ουσιαστικά  και επίθετα

·         Επιρρήματα

·         Λειτουργεί επιρρηματικά

Η γενική με ονόματα. Η γενική, όταν προσδιορίζει ουσιαστικά ή επίθετα ως ετερόπτωτος προσδιορισμός, δηλώνει ποικίλες σχέσεις:

 1. γενική διαιρετική    η γενική αυτή εκφράζει  το σύνολο του οποίου μέρος είναι το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό

οἱ πολλοὶ      τῶν στρατιωτῶν             οι περισσότεροι από τους στρατιώτες.
το μέρος                 το σύνολο
τοὺς ἀδίκους  τῶν ἀνθρώπων	τους άδικους ανάμεσα στους ανθρώπους.
ὁ βουλόμενος   τῶν κατηγόρων παρελθὼν ἐλεγξάτω	όποιος θέλει από τους κατηγόρους ας ανέβει στο βήμα κι ας με διαψεύσει.
τρεῖς   τῶν πρυτάνεων	μόνος από τους πρυτάνεις.

·        γενική διαιρετική είναι και η γενική γεωγραφικών όρων.

ἐν λιμένι         της Κορίνθου	στο λιμάνι της Κορίνθου
Το μέρος              το όλον

·         Με γενική διαιρετική συντάσσεται αρκετά συχνά:

o   το ουσιαστικοποιημένο ουδέτερο επιθέτων ή αντωνυμιών,

o   καθώς και ο υπερθετικός βαθμός των επιθέτων:

εἰς τοῦτο παρανομίας ἀφῖχθε	έχετε φτάσει σ' αυτό το σημείο παρανομίας.
τοῦ χρόνου τὸν πλεῖστον	τον περισσότερο καιρό.
οἱ πρεσβύτατοι τῶν στρατηγῶν	οι γηραιότεροι από τους στρατηγούς.
κατὰ τὸ στενότατον τοῦ Ἑλλησπόντου	στο πιο στενό σημείο του Ελλησπόντου.

2.  γενική κτητική ή του δημιουργού  η γενική αυτή δηλώνει τον κάτοχο ενός αντικειμένου ή τον δημιουργό του.

Σημείωση:

·         Στη γενική κτητική εντάσσεται και η γενική που δηλώνει συγγενικές σχέσεις.

·         Με γενική κτητική συντάσσονται συνήθως τα επίθετα:

οἰκεῖος, ἴδιος, κοινός, συγγενής, ἑταῖρος, φίλος, ἐχθρός, ξένος.

οὐ γὰρ ἐμὸς καὶ Πολυκλέους ἴδιός ἐστιν ὁ ἀγὼν μόνον, ἀλλὰ καὶ τῆς πόλεως κοινός  γιατί ο δικαστικός αγώνας δεν είναι ιδιωτικός που αφορά μόνο εμένα και τον Πολυκλή, αλλά δημόσιος και αφορά την πόλη μας.

ἐπεδείξατο δὲ τῆς ψυχῆς τὴν ῥώμην -             έδειξε τη δύναμη της ψυχής του.

ἡ γὰρ εὐγένεια τῶνδε τῶν ἀνδρῶν               η ευγενική καταγωγή αυτών εδώ των ανδρών.

τὴν παλαιὰν ἀρετὴν τῶν προγόνων                 την παλιά αρετή των προγόνων μας.

Τά ἔργα του πολέμου –                                               που δημιουργεί ο πόλεμος

τοὺς μὲν τοῦ Σόλωνος νόμους -                               τους νόμους του Σόλωνα.

Θουκυδίδην τὸν Ὀλόρου                                  τον Θουκυδίδη τον γιο του Ολόρου.

·          

3. γενική της ύλης).  την ύλη από την οποία είναι κατασκευασμένο ένα αντικείμενο

ἐστρωμένη ἐστὶ ὁδὸς λίθου -                      υπάρχει δρόμος στρωμένος με πέτρα.

ἑξήκοντα τάλαντα ἀσήμου ἀργυρίου -     εξήντα τάλαντα άκοπο ασήμι.

εἰθισμένοι ὁρᾶν οἱ ἄνθρωποι σωροὺς σίτου, ξύλων, λίθων, τότε ἐθεάσαντο σωροὺς νεκρῶν |συνηθισμένοι οι άνθρωποι να βλέπουν σωρούς από σιτάρι, ξύλα και πέτρες, είδαν τότε σωρούς νεκρών.

4. (γενική του περιεχομένου). το περιεχόμενο ενός αντικειμένου ή μιας έννοιας που δηλώνει πλήθος ή ποσότητα. ἀγέλη, ὄχλος,πλῆθος, στόλος, σωρός…

βοῶν ἀγέλης νομεύς - βοσκός μιας αγέλης βοδιών.

τὸ πλῆθος τῶν νεῶν - το πλήθος των πλοίων.

κρήνη δὲ  ἡδέος ὕδατος || βρύση με δροσερό νερό.

(5) (γενική της ιδιότητας), δηλώνει ηλικία, μέγεθος , βάρος  οπότε συνοδεύεται και από αριθμητικό ή από επίθετο που δηλώνει ποσό.

ἀπέχουσα τῆς Ἀμφιπόλεως ἡμίσεος ἡμέρας μάλιστα πλοῦν - που απέχει από την Αμφίπολη το πολύ μισής μέρας ταξίδι με το πλοίο.

ὡς ἐς ἑξήκοντα ναῦς μηνὸς μισθόν - περίπου ο μισθός ενός μήνα για εξήντα πλοία.

ὀκτὼ σταδίων […] τεῖχος - τείχος οκτώ σταδίων.

 (6) . (γενική της αξίας). Δηλώνει υλική ή ηθική αξία ή το τίμημα του όρου που προσδιορίζει και εξαρτάται συνήθως από τα επίθετα:

ἄξιος, ἀνάξιος, ἀντάξιος, ἐπάξιος, ἀξιόχρεως, ὠνητός, τίμιος, κ.ά

οὐ γὰρ μικρὰ τὰ ἁμαρτήματα οὐδὲ συγγνώμης ἄξια	γιατί τα σφάλματά δεν είναι μικρά ούτε αξίζουν τη συγγνώμη σας.
ἀνάξιον ὑμῶν καὶ τῶν ὑπαρχόντων τῇ πόλει καὶ πεπραγμένων τοῖς προγόνοις	ανάξιο σε σας και στους πόρους που διαθέτει η πόλη σας και στα επιτεύγματα των προγόνων σας.
οὐδεὶς ἂν γένοιτ' ἀξιόχρεως τηλικούτου πράγματος	γιατί κανείς άνθρωπος δεν θα μπορούσε να γίνει αξιόπιστος εγγυητής για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα.
δόξα δὲ χρημάτων οὐκ ὠνητή	η δόξα δεν μπορεί να αγοραστεί με χρήματα.
ἱερὰ […] τριῶν ταλάντων	θυσίες αξίας τριών ταλάντων.

(7) (γενική της αιτίας) προσδιορίζει επίθετα ή ουσιαστικά δικανικής σημασίας και εξαρτάται συνήθως από επίθετα όπως αἴτιος, ὑπαίτιος, ἀναίτιος, ὑπεύθυνος, ὑπόλογος, ἔνοχος, ἀθῷος, εὐδαίμων κ.ά. ή από ουσιαστικά που δηλώνουν ψυχικό πάθος, μακάριος, εὐδαίμων, θαυμάσιος, φόβος, λύπη, ὀργή., χαρά, δόξα

ἀγαθῶν πολλῶν αἴτιος ἅπασιν ἀνθρώποις	υπεύθυνος για πολλές ευεργεσίες προς όλους τους ανθρώπους.
τὸν αἴτιον ὄντα ἐκείνοις τοῦ θανάτου	αυτόν που είναι υπεύθυνος για τον θάνατό τους.
τραύματος πάλιν εἰσὶν γραφαί	κι υπάρχουν επίσης περιπτώσεις για την άσκηση δίωξης λόγω τραυματισμού.

(8) (γενική υποκειμενική) το υποκείμενο της ενέργειας που δηλώνει το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό, το οποίο συνήθως είναι ρηματικό παράγωγο ή έχει ρηματική σημασία.  

δύση του ήλιου	δύει ο ήλιος
τήν τ' ἐνθάδε ἄφιξιν τῶν βαρβάρων καὶ τὴν νίκην τῶν προγόνων	την εδώ άφιξη των βαρβάρων και τη νίκη των προγόνων μας.
τοῦ πρώτου ἀνδρὸς ἀρχή	εξουσία του ικανότερου άνδρα.
Τὰς μαρτυρίας […] τῶν παρόντων	τις μαρτυρίες όσων ήταν παρόντες.

(9) (γενική αντικειμενική). το αντικείμενο της ενέργειας που δηλώνει το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό

Τα ουσιαστικά και τα επίθετα που συντάσσονται με γενική αντικειμενική είναι ως προς τη σημασία τους συνήθως αντίστοιχα των ρημάτων που συντάσσονται με αντικείμενο σε γενική, δηλώνουν δηλαδή

εμπειρία ή απειρία, επιτυχία ή αποτυχία (ἔμπειρος, ἄπειρος, ἐπιτυχής),  

μνήμη ή λήθη (μνήμων, ἀμνήμων, ἐπιλήσμων),

φροντίδα, επιμέλεια, φειδώ και τα αντίθετά τους (ἐπιμελής, ἀμελής, φειδωλός, ὀλίγωρος),

συμμετοχή, πλησμονή ή στέρηση (μέτοχος, κοινωνός, πλήρης, μεστός, ἐνδεής, γυμνός, ψιλός, κενός, ὀρφανός),

διαφορά ή σύγκριση (διάφορος, ἕτερος, ἀλλότριος).

χωρισμό, απομάκρυνση ή απαλλαγή (ἔρημος, ἐλεύθερος, ἄμικτος, ἄγευστος),

 εξουσία ή υποταγή (κύριος, ἡγεμών, ὑπήκοος),

τά τε ἱερὰ […] νεκρῶν πλέα ἦν - και τα ιερά ήταν γεμάτα νεκρούς.

οἰκείων ἅμα καὶ πολιτικῶν ἐπιμέλεια- φροντίδα συγχρόνως και για τις ιδιωτικές και για τις δημόσιες υποθέσεις.

μέτοχός ἐστι τοῦ φόνου - είναι συνεργός στον φόνο.

μνήμη δὲ ἐγένετο καὶ τοῦ Λακεδαιμονίων χρηστηρίου -θυμήθηκαν και τον χρησμό που είχαν πάρει οι Λακεδαιμόνιοι.

τῶν ἐπιτηδείων ἐνδεεῖς - στερημένοι τα απαραίτητα.

ζήλου καὶ χαρᾶς καὶ ἐπαίνων ἡ πόλις ἦν μεστή - η πόλη ήταν γεμάτη από ενθουσιασμό και χαρά και επαίνους.

τὰ δ᾽ ἅρματα ἐφέροντο […] κενὰ ἡνιόχων - τα άρματα έτρεχαν χωρίς ηνιόχους.

πατρὸς ὀρφανός || ορφανός από πατέρα.

φίλων μὲν ἀγαθῶν ἔρημοι- έρημοι από καλούς φίλους.

πολλῶν ἤδη πολέμων ἔμπειρός εἰμι - έχω ήδη εμπειρία πολλών πολέμων.

τὸ δὲ τῆς θαλάσσης ἐπιστήμονας γενέσθαι οὐ ῥᾳδίως αὐτοῖς προσγενήσεται - δεν θα είναι εύκολο γι' αυτούς να γίνουν έμπειροι στη ναυτική τέχνη.

εἰ δὲ καὶ ταύτης κύριος τῆς χώρας γενήσεται - αν όμως γίνει κύριος κι αυτής της περιοχής.

οἱ δὲ τοῦ δήμου προστάται - οι αρχηγοί της δημοκρατικής παράταξης.

οὕτω δὲ δρῶν οὐδὲν ἂν διάφορον τοῦ ἑτέρου ποιοῖ - ενεργώντας όμως έτσι δεν θα έκανε κάτι διαφορετικό από τον άλλο.

ἕτερον δὲ τὸ ἡδὺ τοῦ ἀγαθοῦ - η ηδονή είναι κάτι διαφορετικό από το αγαθό.

τοῦ ὕδατος ἐπιθυμίᾳ - από δίψα για νερό.

 (10) (γενική συγκριτική), τον δεύτερο όρο της σύγκρισης μετά από επίθετα συγκριτικού βαθμού ή επίθετα που δηλώνουν σύγκριση, όπως πρότερος, ὕστερος, πολλαπλάσιος, κλπ.

ὁ φυγὼν τὸν κίνδυνον τοῦ ὑποστάντος μεμπτότερος  αυτός που θέλει να αποφύγει τον κίνδυνο είναι περισσότερο αξιοκατάκριτος από αυτόν που τον υπομένει.

ἀναρχίας δὲ μεῖζον οὐκ ἔστιν κακόν - δεν υπάρχει κακό μεγαλύτερο από την αναρχία.

Ἐπύαξα δὲ ἡ Συεννέσιος γυνὴ προτέρα Κύρου […] ἀφίκετο - η Επύαξα, η γυναίκα του Συέννεση, έφτασε πριν από τον Κύρο.

συνεβάλοντο […] ναῦς δὲ πλείους τῶν ἄλλων συμμάχων - συνεισέφεραν περισσότερα πλοία από τους άλλους συμμάχους τους.

ὕστερος ἀνεχώρησα τοῦ σεμνοῦ Στειριῶς -  υποχώρησα μετά από τον αλαζόνα δημότη της Στειρίας.

Εκφορά του δέυτερου όρου σύγκρισης.

Ο δεύτερος όρος της σύγκρισης, όταν είναι ουσιαστικό ή όρος ισοδύναμος με ουσιαστικό μπορεί να εκφέρεται με δύο τρόπους:

 (α) συνηθέστερα με γενική συγκριτική,

 (β) με το διαζευκτικό ἢ και το ουσιαστικό στην ίδια πτώση με τον πρώτο   όρο της σύγκρισης.

οὔκουν ἄξιον τοῖς τῶν κατηγόρων λόγοις πιστεῦσαι μᾶλλον ἢ τοῖς ἔργοις (τοῦ ἐμοῦ πατρός) -  δεν είναι, συνεπώς, σωστό να δώσετε μεγαλύτερη πίστη στα λόγια των κατηγόρων απ' ό,τι στα έργα (του πατέρα μου).

ταῦτα λέγων οὐδὲν ἐμοῦ κατηγορεῖ μᾶλλον ἢ τῶν ἄλλων ὅσοι τέχνας ἔχουσιν || λέγοντας αυτά δεν κατηγορεί καθόλου περισσότερο εμένα απ' ό,τι τους άλλους, όσοι ασκούν κάποιο επάγγελμα τεχνίτη.

Στην περίπτωση που ο δεύτερος όρος σύγκρισης δεν είναι ουσιαστικό ή είναι φράση, εκφέρεται πάντοτε με το διαζευκτικό ἢ και σε μορφή όμοια με τον πρώτο όρο σύγκρισης.

 (Σωκράτης) παίζων οὐδὲν ἧττον ἢ σπουδάζων ἐλυσιτέλει τοῖς συνδιατρίβουσι - ο Σωκράτης, όταν αστειευόταν, ωφελούσε όσους τον συναναστρέφονταν όχι λιγότερο απ' ό,τι όταν μιλούσε σοβαρά.

τῷ βουλομένῳ τότε μᾶλλον ἐξῆν ἀδικεῖν ἢ νυνί - για όποιον το ήθελε, ήταν πιο εύκολο τότε να αδικεί απ' ό,τι τώρα.

Η γενική με επιρρήματα.

Η γενική, όταν συνοδεύει επιρρήματα, έχει συνήθως τις λειτουργίες και τις σημασίες που διαθέτει όταν συνοδεύει επίθετα, καθώς πολλά επιρρήματα παράγονται από επίθετα ή ως προς τη σημασία τους αντιστοιχούν σε κάποια επίθετα. Έτσι η γενική μετά από επιρρήματα μπορεί να είναι:

(1) Γενική διαιρετική μετά από επιρρήματα τοπικά, χρονικά, ποσοτικά και τον υπερθετικό βαθμό των επιρρημάτων.

ὀψὲ τῆς ἡμέρας - αργά το βράδυ.

ἐπειδὴ δὲ τῶν τοιούτων ἅδην εἴχομεν - κι αφού είχαμε εξαντλήσει το συγκεκριμένο θέμα.

ἐμβαλεῖν ποι τῆς ἐκείνων χώρας - να κάνουμε επίθεση σε κάποιο σημείο της χώρας εκείνων

αἰσθόμενος δ᾽ οὗ ἦν κακοῦ - κι όταν αντιλήφθηκε σε τι δύσκολη θέση βρισκόταν.

(2) Γενική της αξίας μετά από τα επιρρήματα ἀξίως, ἐπαξίως, ἀναξίως κλπ.

ἀξίως εἰπεῖν τῶν τετελευτηκότων- να μιλήσω όπως αξίζει στους νεκρούς.

καὶ πράττων ἀξίως ἀνδρὸς ἀγαθοῦ - και ενεργώντας όπως ταιριάζει σ' έναν ενάρετο άνθρωπο.

(3) Γενική της αιτίας μετά από επιφωνήματα που δηλώνουν λύπη, πόνο, έκπληξη.

Οἴμοι τῶν κακῶν - αλίμονο για τις συμφορές μου! / αλίμονο, ποιες συμφορές με βρήκαν!

(4) Γενική αντικειμενική μετά από τροπικά επιρρήματα παραγόμενα από επίθετα που συντάσσονται με γενική αντικειμενική ή μετά από τα προθετικά τοπικά επιρρήματα (τοπικά επιρρήματα που παράγονται από προθέσεις, όπως ἄνω, κάτω, ἐντός, ἐκτός, ἐγγύς, ἐναντίον, πλησίον κλπ.).

δεῖ καὶ τοὺς παιδείας ὀρεγομένους μηδενὸς μὲν ἀπείρως ἔχειν - πρέπει κι αυτοί που επιθυμούν την παιδεία να μην είναι αμαθείς σε τίποτα.

ἐάν τις ἐν τῇδε τῇ πόλει γονέων ἀμελέστερον ἔχῃ τοῦ δέοντος - αν κάποιος σε αυτήν εδώ την πόλη παραμελεί υπερβολικά τους γονείς του.

λάθρᾳ δὲ μητρὸς καὶ πατρὸς πορεύομαι Πυθώδε - κρυφά από τη μητέρα και τον πατέρα μου πηγαίνω στην Πυθώ (=στους Δελφούς).

ἐγγὺς […] τοῦδε τοῦ μνήματος - κοντά σ' αυτό εδώ το μνήμα.

πλησίον Θηβῶν - κοντά στη Θήβα.

ἐναντίον ἁπάντων - ενώπιον όλων.

οὐ νόμιμόν ἐστιν ἔξω τοῦ πράγματος λέγειν - δεν είναι νόμιμο να μιλά κανείς για πράγματα άσχετα με την υπόθεση.

(5) Γενική συγκριτική μετά από συγκριτικό βαθμό επιρρημάτων                                                                                                                  

ὁρῶν δ᾽ αὐτοὺς λυπουμένους μᾶλλον τοῦ προσήκοντος - κι επειδή βλέπω ότι αυτοί λυπούνται περισσότερο απ' όσο πρέπει.

(6) Γενική της αναφοράς με τα τροπικά επιρρήματα πῶς, ὅπως, ὡς, καλῶς, κακῶς, εὖ, όταν σχηματίζουν περιφράσεις με τα ρήματα ἔχω και κεῖμαι. Η συγκεκριμένη γενική δηλώνει σε σχέση με τι το υποκείμενο της πρότασης βρίσκεται σε καλή/κακή κατάσταση ή θέση.

διότι οἱ παρόντες ἐν τοῖς ἔργοις ἑκάστοις οὐ ταὐτὰ περὶ τῶν αὐτῶν ἔλεγον, ἀλλ' ὡς ἑκατέρων τις εὐνοίας ἢ μνήμης ἔχοι - γιατί οι παρόντες στα επιμέρους γεγονότα δεν έδιναν τις ίδιες πληροφορίες για τα ίδια συμβάντα, αλλά τα διηγούνταν ανάλογα με την εύνοιά τους προς τη μία ή την άλλη πλευρά και όπως τα θυμόντουσαν.

ὡς ἕκαστος ἔχει γνώμης - ο καθένας ανάλογα με την κρίση του.

εὖ σώματος ἕξειν - να είναι σε καλή σωματική κατάσταση.

ὡς τάχους ἕκαστος εἶχεν - όσο γρήγορα μπορούσε ο καθένας.

Η γενική ως επιρρηματικός προσδιορισμός μπορεί να δηλώνει:

(α) τόπο. Πρόκειται για χρήση κυρίως ποιητική· στην πεζογραφία έχουν διατηρηθεί μόνο οι γενικές κάποιων αντωνυμιών που έχουν καταλήξει τοπικά επιρρήματα.

ἐν Ἀκτίῳ τῆς Ἀνακτορίας γῆς, οὗ τὸ ἱερὸν τοῦ Ἀπόλλωνός ἐστιν - στο Άκτιο της Ανακτορίας, όπου βρίσκεται το ιερό του Απόλλωνα.

τά τε ἱερὰ ἐν οἷς ἐσκήνηντο νεκρῶν πλέα ἦν, αὐτοῦ ἐναποθνῃσκόντων - και τα ιερά στα οποία είχαν κατασκηνώσει ήταν γεμάτα νεκρούς, που είχαν ξεψυχήσει εκεί μέσα.

(β) χρόνο. Ειδικότερα δηλώνει χρονικό διάστημα εντός του οποίου συμβαίνει ή ισχύει κάτι.

τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος καὶ Δῆλον ἐκάθηραν Ἀθηναῖοι-κατά τη διάρκεια του ίδιου χειμώνα οι Αθηναίοι έκαναν και τον καθαρμό της Δήλου.

ὡς ἔσται τοῦ λοιποῦ βελτίων - ότι θα είναι στο εξής καλύτερος.

(γ) αιτία, όταν προσδιορίζει ρήματα ψυχικού πάθους ή δικανικά ρήματα.

τίς τῆς τόλμης αὐτοὺς οὐκ ἂν ἠγάσθη; - ποιος δεν θα τους θαύμαζε για την τόλμη τους;

ἐγὼ μὲν οὖν αὐτοὺς καὶ μακαρίζω τοῦ θανάτου καὶ ζηλῶ- εγώ λοιπόν αυτούς τους μακαρίζω και τους ζηλεύω για τον θάνατο που είχαν.

νῦν γὰρ διώκω <μὲν> κακηγορίας, τῇ δ' αὐτῇ ψήφῳ φόνου φεύγω τοῦ πατρός - γιατί εγώ τώρα ασκώ δίωξη εναντίον του για εξύβριση και συγχρόνως κατά την ίδια ψηφοφορία κατηγορούμαι για τον φόνο του πατέρα μου.

(δ) αξία ή τίμημα (και την ποινή, όταν προσδιορίζει δικαστικά ρήματα).

καὶ πόσου διδάσκει; - και πόσα παίρνει για τη διδασκαλία του;

τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ὃ τῶν ἀναλισκομένων χρημάτων πάντων Φίλιππος ὠνεῖται - αυτό είναι που αγοράζει ο Φίλιππος με όλα τα χρήματα που ξοδεύει.

τιμᾶται δ᾽ οὖν μοι ὁ ἀνὴρ θανάτου  - ορίζει ως ποινή λοιπόν για μένα ο άνθρωπος αυτός το θάνατο.

Γενική

Με ουσιαστικό	Με επίθετο	Με επίρρημα	Με επιφώνημα	Ως επίρρημα
Κτητική	Κτητική
Διαιρετική	Διαιρετική	Διαιρετική
Αντικειμενική	Αντικειμενική	Αντικειμενική
Αιτίας	Αιτίας		Αιτίας	Αιτία
Αξίας	Αξίας	Αξίας		Αξία
Περιεχομένου	Περιεχομένου
Ύλης
Ιδιότητας
Υποκειμενική
Δημιουργού
Καταγωγής
	Συγκριτική
		Αφετηρίας- χωρισμού
		Αναφοράς
				Χρόνο
				Ποινή
				σκοπό
				τόπο

 
Άγνωστο κείμενο

…πρῶτον μέν, ἐπειδὴ συνελέγησαν οἱ δημόται, κατέτριψεν τὴν ἡμέραν δημηγορῶν καὶ ψηφίσματα γράφων. τοῦτο δ' ἦν οὐκ ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου, ἀλλ' ἐπιβουλεύων ἐμοί, ὅπως ὡς ὀψιαίταθ' ἡ διαψήφισις ἡ περὶ ἐμοῦ γένοιτο· καὶ διεπράξατο  τοῦτο. καὶ τῶν μὲν δημοτῶν οἱ ὀμόσαντες ἐγενόμεθα τρεῖς  καὶ ἑβδομήκοντα, ἠρξάμεθα δὲ τοῦ διαψηφίζεσθαι δείλης  ὀψίας, ὥστε συνέβη, ἡνίκα τοὐμὸν ὄνομ' ἐκαλεῖτο, σκότος  εἶναι ἤδη· καὶ γὰρ ἦν περὶ ἑξηκοστόν, καὶ ἐκλήθην ὕστατος ἁπάντων τῶν ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ κληθέντων, ἡνίχ' οἱ μὲν πρεσβύτεροι τῶν δημοτῶν ἀπεληλύθεσαν εἰς τοὺς ἀγρούς· τοῦ γὰρ δήμου ἡμῖν, ὦ ἄνδρες δικασταί, πέντε καὶ  τριάκοντα στάδια τοῦ ἄστεως ἀπέχοντος καὶ τῶν πλείστων ἐκεῖ οἰκούντων, ἀπεληλύθεσαν οἱ πολλοί· οἱ δὲ κατάλοιποι ἦσαν οὐ πλείους ἢ τριάκοντα. ἐν δὲ τούτοις ἦσαν ἅπαντες  οἱ τούτῳ παρεσκευασμένοι.

Δημοσθένης

Παρατηρήσεις

Nα μεταφράσετε το απόσπασμα.

Να προσδιοριστούν όλες οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.

Να χαρακτηρίσετε συντακτικά όλες τις γενικές του κειμένου.

Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι μετοχές.

Να χαρακτηρίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων:τούτῳ, σκότος, εἶναι, ὕστατος , πλείους , ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου

Να βρείτε στο κείμενο για κάθε είδος αορίστου ένα παράδειγμα και με αυτό να συμπληρωθούν τα κενά του πίνακα που ακολουθεί.

	Ενεργ. Α΄	Ενεργ. Β΄	Μέσος Α΄	Μέσος Β΄	Παθητ. Α΄	Παθητ. Β΄
γ ενικό υποτακτ.
β΄ενικό προστακτικής
απαρέμφατο

Ηλιόπουλος Σαράντις

Άγνωστο κείμενο 

Ἴσως τινὲς ὑμῶν θαυμάζουσιν ὅτι, τὸν ἄλλον χρόνον ἐμμεμενηκὼς τοῖς τῆς πόλεως νομίμοις ὡς οὐκ οἶδ' εἴ τις ἄλλος τῶν ἡλικιωτῶν, τοσαύτην πεποίημαι τὴν μεταβολὴν ὥστε, περὶ ὧν ὀκνοῦσιν οἱ πρεσβύτεροι λέγειν, περὶ τούτων νεώτερος ὢν παρελήλυθα συμβουλεύσων.  Ἐγὼ δ' εἰ  μέν τις τῶν εἰθισμένων ἐν ὑμῖν ἀγορεύειν ἀξίως ἦν τῆς πόλεως εἰρηκὼς, πολλὴν ἂν ἡσυχίαν ἦγον· νῦν δ' ὁρῶν τοὺς μὲν συναγορεύοντας οἷς οἱ πολέμιοι προστάττουσιν, τοὺς δ' οὐκ ἐρρωμένως ἐναντιουμένους, τοὺς δὲ παντάπασιν ἀποσεσιωπηκότας, ἀνέστην ἀποφανούμενος ἃ γιγνώσκω περὶ τούτων, αἰσχρὸν νομίσας εἰ τὴν ἰδίαν τοῦ βίου τάξιν διαφυλάττων περιόψομαι τὴν πόλιν ἀνάξια ψηφισαμένην αὑτῆς. 

Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο.

2. Να προσδιορίσετε όλους τους ετερόπτωτους προσδιορισμούς.

3. Οι μετοχές του κειμένου να γίνουν απαρέμφατα του ίδιου χρόνου.

4. ἀποφανούμενος , παρελήλυθα , ἐναντιουμένους, ἐμμεμενηκὼς: Χρονική αντικατάσταση.

5. Να αναγνωρίσετε όλα τα είδη του εἰ.

Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας