ROBERT CAPA

«Αν οι φωτογραφίες σου δεν είναι αρκετά καλές, τότε δεν είσαι αρκετά κοντά. Αυτό έλεγε πάντα ο Ρόμπερτ Κάπα. Είναι η λογική που τον οδήγησε στην επιτυχία, αλλά ίσως και στο θάνατο, αφού πέθανε ως πολεμικός ανταποκριτής, όταν πάτησε νάρκη».

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη γέννηση του μεγάλου φωτογράφου Ρόμπερτ Κάπα.

Γεννημένος στη Βουδαπέστη το 1913, ο Κάπα εγκατέλειψε την Ουγγαρία στην ηλικία των 18 και έγινε ο σπουδαιότερος, ίσως, πολεμικός φωτορεπόρτερ.

Παρόλο που κάλυψε 5 πολέμους και απαθανάτισε ιστορικές στιγμές, ο Ρόμπερτ Κάπα δεν έκρυψε ποτέ ότι φοβόταν.

Με αφορμή την επέτειο της γέννησης του Ρόμπερτ Κάπα, το Εθνικό Μουσείο της Ουγγαρίας εγκαινίασε έκθεση με τα σπουδαιότερα έργα του.

Μεταξύ των εκθεμάτων υπάρχουν και φωτογραφίες που απεικονίζουν τον ίδιο τον καλλιτέχνη.

Ο Ρόμπερτ Κάπα πέθανε το 1954 κατά τον Πρώτο Πόλεμο της Ινδοκίνας.

O Capa,γεννημένος στη Βουδαπέστη με το όνομα Andre Friedmann,σπουδάζει πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου μέχρι το 1933 ενώ παράλληλα εργάζεται σαν βοηθός εργαστηρίου σε μια εκδοτική εταιρία και ένα πρακτορείο ειδήσεων.Το 1933 μεταναστεύει στο Παρίσι με σκοπό να κάνει καριέρα ως freelance φωτογράφος.Τα πράγματα είναι δύσκολα όμως,επικρατει άσχημη οικονομική κατασταση,πείνα και φτώχια.Αλλάζει το όνομα του σε Robert Capa και μαζί με την Gerda Taro(συντροφος του την εποχη εκείνη)αποφασίζουν  να πουλάνε τις φωτογραφίες του Capa ως έργα  κάποιου μεγάλου άγνωστου καλλιτέχνη.Οι ανέμελες στιγμές της ζωής στο Παρίσι δεν θα είναι όμως ποτέ οι ίδιες.

Το 1936 ο Capa καλύπτει τον Ισπανικό εμφύλιο και οι φωτογραφίες του τον κανουν διάσημο.Βλέπουμε για πρώτη φορα με ωμό και ρεαλιστικό τρόπο τα  γεγονότα που συμβαίνουν σε μια εμπόλεμη ζώνη.Το 1937 η σύντροφος του Geda Taro σκοτώνεται από ένα τανκ και ο Capa αποφασίζει να πάει στην Κινα για έξι μήνες όπου και καταγράφει τον πόλεμο μεταξύ Κίνας και Ιάπωνιας.Αργότερα επιστρέφει στην Ισπανία μέχρι την τελική νίκη των φασιστικών δυνάμεων του Φράνκο.
. 

Μετά από ένα μικρό διάλειμμα στην Αμερική εργαζόμενος στο Life,καλύπτόντας μεταξύ άλλων και τις ταραχώδεις εκλογές του Μεξικού το 1940 θα καταφέρει τελικά το 1943 να καλύψει φωτογραφικά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο στο μέτωπο της Ιταλίας,απο την Σικελία προς Βόρεια ακολουθώντας τις συμμαχικές δυνάμεις.Το 1944 θα είναι στην απόβαση της Νορμανδίας αλλά από τα 108 καρέ που τράβηξε σώθηκαν μόνο τα 11.Ο βοηθός εργαστηρίου που «έλιωσε» τα αρνητικά του Cαpa στο στέγνωμα,με το όνομα Larry Burrows,θα γίνει και αυτός διάσημος φωτογράφος που και αυτός στο βωμό του πολέμου θα σκοτωθεί στις αρχές του 70 στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Το 1945 θα πέσει με αλεξίπτωτο στη Γερμανία με Αμερικανική μονάδα αλεξιπτωτιστών και θα γίνει μάρτυρας του τέλους του πολέμου.Από το 1947 μέχρι το 1950 θα καλύψει τη ζωή στη κομουνιστική Ανατολική Ευρώπη και την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ και τις συγκρούσεις με τα γειτονικά Αραβικά κράτη.Εν τω μεταξύ έχει δημιουργήσει μαζί με τους Bresson και Seymour το πρακτορείο Magnum to 1947 και ως πρόεδρος του πρακτορείου έχει την δυνατότητα  να ξεφύγει κάπως από τους πολέμους.Tαξιδεύει σε όλη την Ευρώπη κάνοντας μια πλούσια και γεμάτη γκλάμουρ ζωή.

Στις αρχές του 1954 ταξιδεύει στην Ιαπωνία φωτογραφίζοντας για ένα νέο ταξιδιωτικό περιοδικό.Ο κλιμακούμενος πόλεμος όμως μεταξύ Βιετναμέζων και Γάλλων στην Ινδοκίνα τον κάνουν να δεχθεί την προσφορά του Life να αντικαταστήσει τον τοπικό φωτογράφο.Μετά από σχεδόν 2 βδομάδες παραμονής και συγκέντρωσης φωτογραφικού υλικού ο Capa σε μια περιπολία Γάλλων στρατιωτών στο Ντιέν-Μπιέν-Φού πατά μια νάρκη και σκοτώνεται.
Ο Capa είχε πεί «Δέν είναι εύκολο να βρίσκεσαι πάντοτε στο περιθώριο της μάχης και να μην μπορείς να προσφέρεις τίποτα,εκτός από το να καταγράφεις τη δυστυχία που βρίσκεται γύρω σου.»Επίσης είχε πει όμως πως «Θα ήμουν ευτυχισμένος αν ήμουν ένας άνεργος πολεμικός φωτογράφος και έυχομαι να μείνω άνεργος μέχρι το τέλος της ζωής μου»
Θα ήταν κρίμα να θυμόμαστε τον Capa μόνο για τις φωτογραφίες πολέμου και δυστυχίας.Ο Capa είχε πολλούς και αγαπητούς φίλους.Αριστερά  ο ζωγράφος Henri Matiise και δεξιά ο Pablo Picasso με τον γιο του.