«Οι Καταραμένοι» του Λουκίνο Βισκόντι

 

 

 

(La caduta degli Dei / The Damned, 1969)

Η ιστορία της ταινίας ξεκινά το βράδυ της πυρπόλησης του Ράϊχσταγκ, στις 23 Φεβρουαρίου του 1933. Οι Εσένμπεκ, ιδιοκτήτες μεγάλης γερμανικής βιομηχανίας χάλυβα, ενημερώνονται καθώς δειπνούν εορτάζοντας τα γενέθλια του Βαρώνου Γιοάκιμ φον Εσένμπεκ. Από εκείνη τη νύχτα, οι σχέσεις ισορροπίας της οικογένειας με τους ανερχόμενους Εθνικοσοσιαλιστές θα ανατραπούν και τα μέλη της θα υποστούν μια προοδευτική, αλλά και αποκαλυπτική διάβρωση των συνειδήσεών τους από το δηλητήριο του ναζισμού...

Στην ταινία του «Οι καταραμένοι» (πρωτότυπος τίτλος: «Η πτώση των Θεών», γερμανικός: «Το λυκόφως των Θεών») ο Λουκίνο Βισκόντι ρίχνει το δικό του φως στον ίσκιο των ιστορικών γεγονότων για την επικράτηση και την πτώση του Γ΄ Ράϊχ, μέσα από την εξιστόρηση των προσωπικών συγκρούσεων και των σχέσεων των Εσένμπεκ με το καθεστώς με στόχο μια εξουσία «ή απόλυτη ή τίποτα».

Σε αυτήν την εξουσία στην οποία «όλα είναι επιτρεπτά», το έγκλημα, η φιλοδοξία, η ασπλαχνία, το μίσος συνέθεταν ένα «δυναμικό ενέργειας και οργής», έναν «αστείρευτο πλούτο» πάνω στον οποίο μπορούσε να «επενδύσει» ο ναζισμός.

Αλλά τα ανθρώπινα όρια μεταξύ αυτής της απόλυτης εξουσίας και της συντριπτικής αδυναμίας αποδεικνύονται πολύ σχετικά και τελικά τα άτομα που νοιώθουν Θεοί «εκπίπτουν» και καταστρέφονται ψυχολογικά, κοινωνικά και φυσικά.

Τα άτομα ζούσαν την αυταπάτη της εξουσίας όσο εξυπηρετούσαν τον ναζισμό, ο οποίος τελικά στην ταινία, επιλέγει το πιο διεστραμένο και αδίστακτο μέλος της οικογένειας. Τον Μάρτιν, ένα ψυχικά διαταραγμένο άτομο, που ο φόβος απλά καταλύει τον ναζιστικό μετασχηματισμό του.

«Χρησιμοποιούν τον Εθνικοσοσιαλισμό σαν όργανο για τις φιλοδοξίες τους. Δεν έχουν καταλάβει ακόμα τι είναι ο Εθνικοσοσιαλισμός» θα πει ο Άσενμπακ, αξιωματικός των SS, στον Μάρτιν και θα του εξηγήσει: «Μόνο όποιος ξέρει ότι μπορεί να χάσει από τη μια μέρα στην άλλη ό,τι έχει κερδίσει χάρη στη δική μας υποστήριξη, μόνο αυτός είναι έμπιστος φίλος. Αυτός όμως που θέλει να γίνει άρχοντας των πάντων, και του εαυτού του, που εξαπατά τον εαυτό του νομίζοντας ότι μπορεί να λάβει μόνος του τις αποφάσεις, να σκέφτεται μόνος του. Αυτό, όχι...»

Αλλά και σε αυτό το χρονικό του κακού υπήρχαν τα προμηνύματα: «Οι Εσένμπεκ φέρνουν στον κόσμο παιδιά και κανόνια με τα ίδια συναισθήματα» θα δηλώσει ο φιλελεύθερος  της οικογένειας Χέρμπερτ, που τελικά ανέλαβε το κόστος να αντισταθεί σε αυτό που οι άλλοι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο συνεργούσαν. Και θα συμπληρώσει «Φταίμε όλοι. Άδικα υψώνεις την φωνή όταν είναι πολύ αργά, έστω και για να σώσεις την ψυχή σου. Εμείς δώσαμε στην Γερμανία την άρρωστη δημοκρατία. Ο ναζισμός είναι δικό μας δημιούργημα. Γεννήθηκε στα εργοστάσια μας, τράφηκε με τα χρήματά μας»

ΔΤ 

Αναρτήθηκε από ΓΝΑΘΟΛΟΓΙΟ στις 8:08 μ.μ.