Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2013

Ο τονισμός των εγκλιτικών λέξεων των αρχαίων ελληνικών









Οι εγκλιτικές λέξεις της αρχαίας ελληνικής
















Ο τονισμός των εγκλιτικών λέξεων

















οι τύποι των προσωπικών αντωνυμιών μο, μοί, μέ – σο, σοί, σέ - ο, ο,


όλες οι πτώσεις ενικού και πληθυντικού της αόριστης αντωνυμίας τς – τ
 εκτός από τον τύπο του ουδέτ. πληθ. ττα (= τινά = μερικά)


όλοι οι δισύλλαβοι τύποι της οριστικής του ενεστώτα των ρημάτων
 εμ (= είμαι) και φημ (= λέγω)

τα επιρρήματα πού, ποί, ποθν - πώς, πή (ή π) ποτ


τα μόρια γέ, τέ, τοί, πέρ, πώ, νν
και το πρόσφυμα δ (διαφορετικό από το σύνδεσμο δ)

Χάνεται

 α) σε όλα τα εγκλιτικά (μονοσύλλαβα ή δισύλλαβα), όταν η προηγούμενη λέξη είναι οξύτονη ή περισπώμενη:  ναός τις,
καλόν στι στην περίπτωση αυτή ο τόνος της προηγούμενης λέξης κανονικά ήταν βαρεία, εφόσον τονιζόταν στη λήγουσα· επειδή όμως ανεβαίνει ο τόνος του εγκλιτικού, η βαρεία μετατρέπεται σε οξεία. τιμ σε, τιμ τινας


β) μόνο στα μονοσύλλαβα εγκλιτικά, όταν η προηγούμενη λέξη είναι παροξύτονη:
γέρων τις, παιδεύω σε.



Ανεβαίνει

2. Ο τόνος των εγκλιτικών ανεβαίνει στη λήγουσα της προηγούμενης λέξης (ως οξεία), όταν η προηγούμενη λέξη είναι προπαροξύτονη ή προπερισπώμενη ή άτονη ή εγκλιτική: λαφός τις, λαφοί τινες

η προηγούμενη λέξη είναι προπαροξύτονη, γι' αυτό ο τόνος φεύγει από το εγκλιτικό και ανεβαίνει στη λήγουσά της ως οξεία. κπος τς > κπός τις, ριαος τ > ριαός τε



στο παράδειγμα έχουμε μια σειρά μεταβίβασης τόνων από το ένα στο άλλο.
Ο τόνος από το μο πηγαίνει στο στ, από το στ πηγαίνει στο τς και από το τς στο ε.


3. Ό τόνος των εγκλιτικών μένει στη θέση του (δηλ. δε γίνεται έγκλιση τόνου):

α) όταν η προηγούμενη λέξη είναι παροξύτονη και το εγκλιτικό δισύλλαβο:  λόγοι τινές, ανθρώπων τινν, φίλοι εσίν·

β) όταν η προηγούμενη λέξη έχει πάθει έκθλιψη ή όταν πριν από το εγκλιτικό υπάρχει στίξη:  καλόν δ' στίν - μηρος, φασί, τυφλς ν·

γ) όταν υπάρχει έμφαση ή αντιδιαστολή:
παρ σο, πρς σέ· τατα σο λέγω, οκ κείν.











Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου