Οι εγκλιτικές λέξεις της αρχαίας ελληνικής
Ο τονισμός των εγκλιτικών λέξεων
|
|
οι τύποι των προσωπικών αντωνυμιών μοῦ, μοί, μέ – σοῦ, σοί, σέ - οὗ, οἷ, ἓ
|
|
όλες οι πτώσεις ενικού και πληθυντικού της αόριστης
αντωνυμίας τὶς – τὶ
εκτός από τον τύπο του ουδέτ. πληθ. ἄττα (= τινά = μερικά)
|
|
όλοι οι δισύλλαβοι τύποι της οριστικής του ενεστώτα των ρημάτων
εἰμὶ (= είμαι) και φημὶ (= λέγω)
|
|
τα επιρρήματα πού, ποί, ποθὲν - πώς, πή (ή πῄ) ποτὲ
|
|
τα μόρια γέ, τέ, τοί, πέρ, πώ,
νὺν
και το πρόσφυμα δὲ (διαφορετικό από
το σύνδεσμο δὲ)
|
|
Χάνεται
|
|
α) σε όλα τα εγκλιτικά (μονοσύλλαβα ή δισύλλαβα), όταν
η προηγούμενη λέξη είναι οξύτονη ή περισπώμενη: ναός τις,
καλόν ἐστι στην περίπτωση αυτή ο τόνος της προηγούμενης λέξης κανονικά ήταν βαρεία,
εφόσον τονιζόταν στη λήγουσα· επειδή όμως ανεβαίνει ο τόνος του εγκλιτικού, η
βαρεία μετατρέπεται σε οξεία. τιμῶ σε, τιμῶ τινας
|
|
β) μόνο στα μονοσύλλαβα
εγκλιτικά, όταν η προηγούμενη λέξη είναι παροξύτονη:
γέρων τις, παιδεύω σε.
|
|
Ανεβαίνει
|
|
2. Ο τόνος των εγκλιτικών ανεβαίνει στη
λήγουσα της προηγούμενης λέξης (ως οξεία), όταν η προηγούμενη λέξη είναι
προπαροξύτονη ή προπερισπώμενη ή άτονη ή εγκλιτική: ἔλαφός τις, ἔλαφοί τινες
η προηγούμενη
λέξη είναι προπαροξύτονη, γι' αυτό ο τόνος φεύγει από το εγκλιτικό και
ανεβαίνει στη λήγουσά της ως οξεία. κῆπος τὶς > κῆπός τις, Ἀριαῖος τὲ > Ἀριαῖός τε
στο παράδειγμα έχουμε
μια σειρά μεταβίβασης τόνων από το ένα στο άλλο.
Ο τόνος από το μοὶ πηγαίνει στο ἐστὶ, από το ἐστὶ πηγαίνει στο τὶς και από το τὶς στο εἰ.
|
|
3. Ό τόνος των
εγκλιτικών μένει στη θέση του (δηλ. δε γίνεται έγκλιση τόνου):
α) όταν η προηγούμενη λέξη είναι παροξύτονη και το
εγκλιτικό δισύλλαβο: λόγοι τινές,
ανθρώπων τινῶν, φίλοι εἰσίν·
β) όταν η προηγούμενη λέξη έχει πάθει έκθλιψη ή όταν πριν
από το εγκλιτικό υπάρχει στίξη: καλόν δ' ἐστίν - Ὅμηρος, φασί, τυφλὸς ἦν·
γ) όταν υπάρχει έμφαση ή αντιδιαστολή:
παρὰ σοῦ, πρὸς σέ· ταῦτα σοὶ λέγω, οὐκ ἐκείνῳ.
|
|
|
Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2013
Ο τονισμός των εγκλιτικών λέξεων των αρχαίων ελληνικών
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου