Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζιο ή απλώς Καραβάτζιο. Καλλιτέχνης ατίθασος κι επαναστάτης, γεννήθηκε σαν σήμερα στις 29 Σεπτεμβρίου 1571. Θεωρήθηκε πρόδρομος του ρεαλισμού στη ζωγραφική. Δολοφόνος – μάλλον χωρίς πρόθεση – με τάσεις ομοφυλοφιλίας και ταραχώδη ζωή κατάφερε να συγκλονίσει την τοπική κοινωνία όπου έζησε. Αργότερα κατάφερε να δημιουργήσει ένα «πιστό» στη ζωγραφική του κοινό αλλά και να προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων.Ο λόγος; Στην πρώτη περίπτωση, θα μπορούσε να είναι η περιπετειώδης ζωή του καλλιτέχνη που δημιουργεί γύρω του ένα μυστηριακό μύθο ή η μεθυστική έλξη των ίδιων των δημιουργημάτων του.
Στη δεύτερη περίπτωση, θα μπορούσε να είναι απλώς η χρήση ενός προδρόμου της φωτογραφικής μηχανής, της camera obscura (σκοτεινός θάλαμος) η οποία τον βοηθούσε να φτάσει στον απόλυτο ρεαλισμό.
Οι σύγχρονοί του έβλεπαν στα έργα του «τροµερό ρεαλισµό, εκπληκτικές απεικονίσεις, που προσέλκυαν και µάγευαν το βλέµµα». Επιπλέον η έντονη φωτοσκίαση προσέδιδε μία εξαιρετική δραματικότητα στους πίνακές του.
ρεαλισμός του Καραβάτζιο, ήταν ένας ρεαλισμός… σχεδόν φωτογραφικός. Ο Καραβάτζιο δεν σχεδίαζε ποτέ. Ζωγράφιζε απευθείας στον καµβά αντιγράφοντας ό,τι έβλεπε. Υποστήριζε δε, ότι αντέγραφε µε τόση τελειότητα στη λεπτομέρεια που δεν έκανε ούτε μία πινελιά από μόνος του. Όπως έλεγε τον καθοδηγούσε η φύση.
Εξαιτίας αυτού, αρκετοί ζωγράφοι ανάμεσά τους και ο Ντέιβιντ Χόκνι, έχουν υποστηρίξει ότι ο Καραβάτζιο χρησιμοποιούσε μία μηχανή για να προβάλει την εικόνα του μοντέλου του στον καμβά. Με τον ίδιο τρόπο έκανε τις συνθέσεις του που έμοιαζαν με φωτογραφικό κολάζ, ενώνοντας μορφές οι οποίες προβάλλονταν μέσω ενός καθρέφτη κι ενός φακού στην επιφάνεια του καμβά.
Την πρακτική αυτή πρότεινε σε διάφορους καλλιτέχνες ο συγγραφέας, Τζαµπατίστα ντέλα Πόρτα, ο οποίος λόγω των ιδεών του διώχτηκε από την Ιερά Εξέταση και τα βιβλία του απαγορεύτηκαν το 1590. Προφανώς για να μην έχει την ίδια τύχη, ο Καβάτζιο, κράτησε την «φημολογούμενη» τεχνοτροπία του επτασφράγιστο μυστικό. TVXS
«Σκονάκι» είχε ο Καραβάτζιο
- Ο ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ «ΕΚΛΕΒΕ» ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΗΝ CΑΜΕRΑ ΟΒSCURΑ
Επιµέλεια: Μαίρη Αδαµοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Τρίτη 13 Ιουλίου 2010
Δολοφόνος
και µε οµοφυλοφιλική πλευρά, κοιµόταν πάντα µε ένα στιλέτο κάτω από
το µαξιλάρι του. Τετρακόσια χρόνια µετά τον θάνατό του έχει αναδειχθεί
στον πλέον αγαπηµένο ζωγράφο παγκοσµίως, ενώ τον τελευταίο µισό αιώνα
στο έργο του έχουν εστιάσει το ενδιαφέρον τους οι περισσότεροι
επιστήµονες µε αποτέλεσµα να έχει αφήσει πίσω του ακόµη και τον Μιχαήλ
Αγγελο.
Γιατί όµως ο Μικελάντζελο Μερίζι, γνωστός στους περισσότερους ως Καραβάτζιο, είχε και έχει φανατικούς θαυµαστές; Μήπως δεν φταίει ο µύθος γύρω από τον κακό χαρακτήρα του και την άστατη ζωή του; Μήπως ο «διαβολικός καλλιτέχνης» που άλλαξε ριζικά την ιστορία της τέχνης και σφράγισε µε τον χρωστήρα του τη ζωγραφική του 17ου αιώνα «έκλεβε» χρησιµοποιώντας έναν πρόδροµο της φωτογραφικής µηχανής, την camera obscura (σκοτεινός θάλαµος) για να φτάσει στον απόλυτο ρεαλισµό;
Η αλήθεια είναι πως ο Καραβάτζιο συµπεριφέρονταν σα να υπερείχε από τους συναδέλφους του. Σα να γνώριζε κάτι που οι άλλοι αγνοούσαν. Οι σύγχρονοί του έβλεπαν στα έργα του «τροµερό ρεαλισµό, εκπληκτικές απεικονίσεις, που προσείλκυαν και µάγευαν το βλέµµα».
Με άλλα λόγια, ο ρεαλισµός του Καραβάτζιο θα µπορούσε να περιγραφεί ως φωτογραφικός.
Και όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στην άποψη πως ο ζωγράφος των δραµατικών φωτοσκιάσεων δεν χρησιµοποιούσε τις συµβατικές µεθόδους ζωγραφικής. Οι σύγχρονοί του για να δηµιουργήσουν µια µνηµειακή και πολυπρόσωπη σύνθεση, βασίζονταν στα σχέδιά τους. Αντιθέτως, ο Καραβάτζιο δεν σχεδίαζε ποτέ.
Ζωγράφιζε απευθείας στον καµβά αντιγράφοντας ό,τι έβλεπε. Ο ίδιος άλλωστε υποστήριζε ότι αντέγραφε µε τόση λεπτοµέρεια τα µοντέλα του, ώστε δεν έκανε ούτε µια πινελιά από µόνος του και πως όλες καθοδηγούνταν από τη φύση. Ρήση που κάνει πιθανή τη θεωρία που έχει διατυπώσει ο ζωγράφος Ντέιβιντ Χόκνι (κι άλλοι): ότι ο Καραβάτζιο χρησιµοποιούσε κάποια µηχανή για να προβάλει την εικόνα του µοντέλου του στον καµβά του.
Επί της ουσίας ο ζωγράφος έφτιαχνε µεγάλες συνθέσεις ενώνοντας στον καµβά του µορφές που προβάλλονταν µέσω ενός καθρέφτη και ενός φακού στην επιφάνεια όπου εργαζόταν και το αποτέλεσµα έµοιαζε µε κολάζ φωτογραφικών καρέ. Τη χρήση της camera obscura µάλιστα συνέστηνε στους καλλιτέχνες ο συγγραφέας Τζαµπατίστα ντέλα Πόρτα, που διατηρούσε επαφές µε τον πάτρονα του Καραβάτζιο, καρδινάλιο Ντελ Μόντε.
Γιατί όµως ο Μικελάντζελο Μερίζι, γνωστός στους περισσότερους ως Καραβάτζιο, είχε και έχει φανατικούς θαυµαστές; Μήπως δεν φταίει ο µύθος γύρω από τον κακό χαρακτήρα του και την άστατη ζωή του; Μήπως ο «διαβολικός καλλιτέχνης» που άλλαξε ριζικά την ιστορία της τέχνης και σφράγισε µε τον χρωστήρα του τη ζωγραφική του 17ου αιώνα «έκλεβε» χρησιµοποιώντας έναν πρόδροµο της φωτογραφικής µηχανής, την camera obscura (σκοτεινός θάλαµος) για να φτάσει στον απόλυτο ρεαλισµό;
Η αλήθεια είναι πως ο Καραβάτζιο συµπεριφέρονταν σα να υπερείχε από τους συναδέλφους του. Σα να γνώριζε κάτι που οι άλλοι αγνοούσαν. Οι σύγχρονοί του έβλεπαν στα έργα του «τροµερό ρεαλισµό, εκπληκτικές απεικονίσεις, που προσείλκυαν και µάγευαν το βλέµµα».
Με άλλα λόγια, ο ρεαλισµός του Καραβάτζιο θα µπορούσε να περιγραφεί ως φωτογραφικός. Και όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στην άποψη πως ο ζωγράφος των δραµατικών φωτοσκιάσεων δεν χρησιµοποιούσε τις συµβατικές µεθόδους ζωγραφικής. Οι σύγχρονοί του για να δηµιουργήσουν µια µνηµειακή και πολυπρόσωπη σύνθεση, βασίζονταν στα σχέδιά τους. Αντιθέτως, ο Καραβάτζιο δεν σχεδίαζε ποτέ.
Ζωγράφιζε απευθείας στον καµβά αντιγράφοντας ό,τι έβλεπε. Ο ίδιος άλλωστε υποστήριζε ότι αντέγραφε µε τόση λεπτοµέρεια τα µοντέλα του, ώστε δεν έκανε ούτε µια πινελιά από µόνος του και πως όλες καθοδηγούνταν από τη φύση. Ρήση που κάνει πιθανή τη θεωρία που έχει διατυπώσει ο ζωγράφος Ντέιβιντ Χόκνι (κι άλλοι): ότι ο Καραβάτζιο χρησιµοποιούσε κάποια µηχανή για να προβάλει την εικόνα του µοντέλου του στον καµβά του.
Επί της ουσίας ο ζωγράφος έφτιαχνε µεγάλες συνθέσεις ενώνοντας στον καµβά του µορφές που προβάλλονταν µέσω ενός καθρέφτη και ενός φακού στην επιφάνεια όπου εργαζόταν και το αποτέλεσµα έµοιαζε µε κολάζ φωτογραφικών καρέ. Τη χρήση της camera obscura µάλιστα συνέστηνε στους καλλιτέχνες ο συγγραφέας Τζαµπατίστα ντέλα Πόρτα, που διατηρούσε επαφές µε τον πάτρονα του Καραβάτζιο, καρδινάλιο Ντελ Μόντε.
- Ο φόβος της Ιεράς Εξέτασης
Γιατί όµως ο Καραβάτζιο έκρυβε το µυστικό του; Οχι µόνο για να εντυπωσιάζει εχθρούς και θαυµαστές, αλλά και για να µη βρεθεί σε κίνδυνο, καθώς ο Ντέλα Πόρτα µε τις ιδέες του βρέθηκε ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης και τα βιβλία του απαγορεύτηκαν το 1590. Οπότε αν όντως χρησιµοποιούσε µια τέτοια µέθοδο, θα έπρεπε να την κρατά µυστική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου