Στα κάτεργα της PEGATRON...

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

«Υποσχέσεις που αθέτησε η Apple». Ετσι ονομάζεται η έκθεση-καταπέλτης της οργάνωσης για την προάσπιση ανθρωπίνων και εργατικών δικαιωμάτων China Labor Watch (CLW) με έδρα τη Νέα Υόρκη. Καταγράφει για άλλη μια φορά τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας οι οποίες «βασιλεύουν» σε κινεζικά εργοστάσια που κατασκευάζουν μαζικά τα εξαιρετικά δημοφιλή, όσο και πανάκριβα, προϊόντα του τεχνολογικού γίγαντα, παρά τις δεσμεύσεις του ζάπλουτου αφεντικού του, Τιμ Κουκ, για «βελτιώσεις» και συχνές επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων και του εργατικού δυναμικού των προμηθευτών του.

Οι αποκαλύψεις το 2010 για το πολύκροτο σκάνδαλο της διαβόητης πλέον Foxconn, με αφορμή τα αλλεπάλληλα κρούσματα αυτοκτονιών νεαρών εργατών, είχαν αμαυρώσει τη δημόσια εικόνα της Apple, εξαναγκάζοντάς την εν τέλει να διακόψει τη συνεργασία της με την εταιρεία.

Στο πλαίσιο της ατέρμονης αναζήτησης πάμφθηνων εργατικών χεριών για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες για μεγαλύτερη κι εντατικότερη παραγωγή, ο αμερικανικός κολοσσός στράφηκε στον ταϊβανέζικο πολυεθνικό όμιλο Pegatron, που κατασκευάζει πάσης φύσεως ηλεκτρονικά εξαρτήματα και ανταλλακτικά, με τον οποίο συνεργάζεται πια σε τακτική βάση στην Κίνα. Στους πελάτες του συγκαταλέγονται και οι Lenovo, Acer, Toshiba, Fujitsu και Hewllet Packard.

 

Η 60σέλιδη έκθεση της CLW βασίστηκε σε μυστικές επιτόπιες έρευνες που έκαναν μέλη της παριστάνοντας τους εργάτες σε τρία εργοστάσια της Pegatron, παίρνοντας ταυτόχρονα συνεντεύξεις από 200 και πλέον «συναδέλφους» τους. Η εταιρεία κατηγορείται ότι παραβιάζει κατάφωρα δεκάδες διατάξεις του κινεζικού και διεθνούς εργατικού δικαίου. «Από τις αυτοψίες μας προκύπτει ότι οι συνθήκες απασχόλησης στα εργοστάσια της Pegatron είναι χειρότερες ακόμα κι από αυτές της Foxconn. Η Apple δεν τηρεί τους κανόνες, που η ίδια θέσπισε. Επιδεινώνει τις συνθήκες για τους εργάτες της, αντί να τις βελτιώνει» δήλωσε ο επικεφαλής της οργάνωσης, Λι Κιανγκ.

Σύμφωνα με την έκθεση, πάνω από 10.000 σπουδαστές εργάζονται στην αυτοκρατορία της Pegatron, πολλοί ηλικίας 16-18 ετών, κατά παράβαση τόσο της κινεζικής νομοθεσίας όσο και του «αυστηρού» εργατικού κώδικα της Apple. Συχνά, σχολεία και καθηγητές επαγγελματικής εκπαίδευσης τσεπώνουν μέρος των ισχνών αποδοχών των μαθητών τους, βαφτίζοντας την προμήθεια «τέλη εγγραφής και μεταφοράς».

Οι δύο όμιλοι αρνούνται κατηγορηματικά ότι απασχολούν ανήλικο προσωπικό. Παράλληλα, η CLW καταγγέλλει ότι έγκυες υποχρεώνονται να δουλεύουν όρθιες επί 11 ώρες την ημέρα, 6 μέρες την εβδομάδα, ενώ τα κριτήρια «αξιολόγησης» για νέες προσλήψεις βασίζονται σε φυλετικές και σωματικές διακρίσεις. Αποκλείονται, π.χ., όσοι είναι Θιβετιανοί ή Ουιγούροι, έχουν τατουάζ (!), ύψος κάτω από 1,65 μέτρο ή ηλικία άνω των 35 ετών. Η εργατοώρα κοστολογείται κατά μέσον όρο σε 1,2 ευρώ για 8ωρη εργασία, ενώ η πληρωμή υπερωριών ανέρχεται περίπου σε 1,8 ευρώ ανά ώρα.

Το βιομηχανικό συγκρότημα της Pegatron στην ανατολική Σανγκάη είναι τόσο αχανές που μοιάζει με μικρή πολιτεία. Διαθέτει πύργους από γραφεία, τεράστιες αίθουσες συγκεντρώσεων, κοιτώνες κι εργατικό δυναμικό σχεδόν 100.000 ανθρώπων. Ο 25χρονος Λι Τζουν δούλεψε εκεί επί 40 μέρες για λογαριασμό της CLW και μίλησε στο «Spiegel» για την εμπειρία του, ζητώντας από το περιοδικό να μην αποκαλύψει το αληθινό του όνομα. Ο μηνιαίος μισθός που είχε ως ανειδίκευτος, νεοπροσληφθείς εργάτης ήταν 392 ευρώ για 12ωρη, καθημερινή εργασία. «Κάθε μέρα έπρεπε να ξυπνάω στις 7 το πρωί και δεν επέστρεφα ποτέ στον κοιτώνα μου πριν από τις 10 το βράδυ» αναφέρει, περιγράφοντας τις ατέλειωτες ώρες αναμονής στα φυλάκια ασφαλείας και τις καντίνες λόγω συνωστισμού.

Πολλοί εργάτες υφίστανται εξευτελιστικούς λεκτικούς προπηλακισμούς από τους προϊσταμένους τους στις καθημερινές, υποχρεωτικές, αλλά απλήρωτες συγκεντρώσεις πριν από την έναρξη και μετά το πέρας της βάρδιας, που θυμίζουν στρατιωτικό προσκλητήριο, διηγείται.

 Μεροκάματα του «τρόμου»

Ο Μα Λιου, ψευδώνυμο έμπειρου εργατολόγου, που έχει κάνει πάνω από 80 αυτοψίες για τη CLW, δήλωσε στο «Spiegel» ότι οι συνθήκες εργασίας στο εργοστάσιο της Pegatron στην πόλη Σουζού είναι από τις χειρότερες που έχει ποτέ βιώσει. Οι εργαζόμενοι συχνά εξαναγκάζονται να δουλεύουν υπερωρίες έως και 136 ώρες τον μήνα, εισπνέουν καθημερινά επικίνδυνα χημικά, τα επίπεδα θορύβου είναι ανυπόφορα, ανύπαρκτες και οι πρώτες βοήθειες σε περίπτωση ατυχήματος. Μια μέρα τραυματίστηκε στα δάχτυλα κι άρχισε να αιμορραγεί σοβαρά, αλλά ο υπεύθυνος βάρδιας δεν του επέτρεψε να αφήσει το πόστο του για να βρει επιδέσμους. Μετά από 40 λεπτά, του έδωσε ένα κομμάτι μονωτικής ταινίας για να δέσει τις πληγές και τον διέταξε να συνεχίσει τη δουλειά του.

Η Apple δήλωσε άγνοια για αρκετές από τις καταγγελίες της CLW, υποσχέθηκε ξανά να τις διερευνήσει και να προχωρήσει σε «διορθωτικές ενέργειες». Η ανακοίνωσή της καταλήγει: «Παραμένουμε αφοσιωμένοι στην προστασία κάθε εργάτη στην αλυσίδα εφοδιασμού μας»…