Το μάθημα της γλώσσας και οι επικίνδυνες αλλαγές...

Τα ενδεικτικά θέματα που προτείνει η Διεπιστημονική Επιτροπή των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων στις Εισαγωγικές Εξετάσεις των Πρότυπων Πειραματικών Λυκείων , Προχειρότητα και   προανάκρουσμα επικίνδυνων αλλαγών στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας

Του Μιχάλη Η Παπαδόπουλου[1]

Πριν λίγο καιρό δημοσιεύτηκαν στο διαδίκτυο ενδεικτικά θέματα Νεοελληνικής Γλώσσας  για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα Πειραματικά Πρότυπα Λύκεια[2]. Κατά την κρίση μου τα θέματα αυτά είναι αντιπροσωπευτικά  των νέων αντιλήψεων που προωθούνται στην ελληνική εκπαίδευση και ειδικότερα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Τα δήθεν «αναβαθμισμένα Πειραματικά Πρότυπα» γίνονται η αιχμή του δόρατος της σύγχρονης εκπαιδευτικής αντιμεταρρύθμισης που προωθούν το ΔΝΤ και  οι εντολοδόχοι  της ΕΕ  και του ΟΟΣΑ στα σχολεία.

Η λογοτεχνία απουσιάζει από τα συγκεκριμένα θέματα , ενώ προκρίνονται κείμενα από το διαδίκτυο, φτωχά σε νοήματα και λεξιλόγιο  αλλά και με αρκετά συντακτικά  λάθη. Για παράδειγμα, στο πρώτο θέμα υπάρχει σε κείμενο η φράση: «Ο εκφοβισμός μπορεί να εκδηλωθεί με χτυπήματα, κλωτσιές, σπρωξίματα, ή με το να αναγκάζεις κάποιον να κάνει κάτι παρά την αντίθετη θέλησή του» .  Η περιττολογία είναι σαφής , ενώ και στη συνέχεια ο συντάκτης δείχνει να αγνοεί τη σωστή χρήση του κόμματος. Σε άλλα κείμενα υπάρχουν  εκφράσεις  στα όρια της προφορικότητας ( «… με εφήβους εκπροσώπους σχολείων που κάνουν δράσεις κατά της βίας μεταξύ μαθητών»)

Εισάγεται παράλληλα,  μια σχετική ή και ουδέτερη  αντίληψη  για ζητήματα,  όπως ο  πόλεμος, η προσωπική   διασκέδαση, τα κοινωνικά δίκτυα .   Δεν ζητούνται ή δεν αναφέρονται στοιχειοθετημένες απόψεις αλλά παραθέτονται υπέρ και κατά για το καθετί  πάντα σε μια άχλη αμφισημίας,  που τελικά προκρίνουν  τη ρητορικότητα, το συναισθηματισμό και την άκρατη υποκειμενικότητα. Τα κείμενα που εξετάζονται είναι  δίσημα ή και αμφίσημα, καθώς δικαιολογούν ακόμη και το κοινωνικό φακέλωμα μέσω του face book  ή την  εξάρτηση από τα βιντεοπαιχνίδια. Αλλού υπάρχει αμφισημία ακόμη και για τον πόλεμο («Διαπιστώνουμε μια αυξανόμενη τάση για βιαιότητες και αυτό είναι κάτι που μας ξαφνιάζει»,)  Τι ακριβώς ξαφνιάζει; Ποια βιαιότητα, των παιδιών της Γάζας ή της εγκληματικής πολιτικής των Ισραηλινών και της διεθνούς κοινότητας που την ανέχεται;

Αρκετές φορές τα κείμενα χρησιμοποιούν εξειδικευμένη ορολογία («καλές πρακτικές») («βιωματικές ασκήσεις» ) άγνωστη στα περισσότερα παιδιά.  Ακόμη και το κείμενο από to safer internet με υποδείξεις για ασφαλή περιήγηση στα κοινωνικά δίκτυα είναι δυσνόητο και προϋποθέτει  εξειδικευμένες γνώσεις.

Στο 5^ο θέμα παρουσιάζονται κυρίως τα θετικά των ηλεκτρονικών παιχνιδιών αναπαράγοντας την αντίληψη ότι τα παιχνίδια αυτά δήθεν βοηθούν την νοητική ανάπτυξη των παιδιών. Αγνοείται επιδεικτικά η κυρίαρχη  άποψη  ότι τα περισσότερα προάγουν την αντικοινωνικότητα, την επιθετικότητα,  τον εγκλωβισμό της σκέψης  μέσω  του εθισμού ,την παθητική  διασκέδαση, ενώ παράλληλα διαφημίζουν τον πόλεμο  και  τον πολιτισμό της βίας   μέσα από την «ασφαλή» θεώρηση του θανάτου. Επομένως,  τι νόημα έχει αυτή η ολοφάνερα στοχευμένη διαφήμιση των παιχνιδομηχανών.

Ακόμη και η παραγωγή λόγου και κυρίως οι προτεινόμενες λύσεις ζητούν  από τους εξεταζόμενους  να επηρεάσουν κυρίως  το θυμικό του ακροατηρίου τους με στοιχεία προφορικότητας, συναισθηματισμό και ρητορικότητα.

 Συγκεκριμένα, η παραγωγή λόγου στη β’ ενότητα επιμένει στο συναισθηματισμό , («Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Ειρήνης (21 Σεπτεμβρίου), συμμετέχεις σε σχετική εκδήλωση που οργανώνει το σχολείο σου. Αξιοποιώντας πληροφορίες από τα παραπάνω κείμενα, να γράψεις μια ομιλία (200‐250 λέξεις) όπου θα παρουσιάζεις τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου για τα παιδιά θύματα των πολέμων, προκειμένου να ευαισθητοποιήσεις τους συμμαθητές σου πάνω στο θέμα αυτό»)

Στο 5^ο θέμα η  παραγωγή λόγου ζητά ουσιαστικά  κείμενο-διαφήμιση των βιντεοπαιχνιδιών, οι εξεταζόμενοι  ,  δηλαδή,  να γράψουν  γιατί αρέσει στα παιδιά  η ηλεκτρονική διασκέδαση και ο εθισμός της . («Μια τοπική εφημερίδα κάνει ένα αφιέρωμα στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και ζητάει από τους μαθητές και τις μαθήτριες να στείλουν μικρά άρθρα, με τα οποία θα βοηθήσουν τους αναγνώστες να κατανοήσουν γιατί τα παιδιά ενδιαφέρονται τόσο για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Τα καλύτερα κείμενα θα δημοσιευτούν στην εφημερίδα. Γράψε το δικό σου κείμενο, που θα πρέπει να έχει έκταση περίπου 250 λέξεις. Μην ξεχάσεις να βάλεις τίτλο

στο άρθρο σου.»)

Συμπερασματικά, πρόκειται για ολοφάνερη αλλοίωση του γλωσσικού μαθήματος, εισαγωγή καινοφανών αντιεπιστημονικών και   διαλυτικών στοιχείων, που υποβαθμίζουν τη μορφωτική του αξία  .  Το διαδίκτυο και η ψηφιακή  πραγματικότητα ανάγονται σε βασικό και κυρίαρχο  χώρο γλωσσικής επικοινωνίας .  Σ’ αυτό το γλωσσικό πλαίσιο ζητείται από τους μαθητές να αναπτύξουν ρητορικές ικανότητες , ως επιδέξιοι δικολάβοι ή διαφημιστές «να κάνουν το μαύρο άσπρο», να επιστρατεύσουν  το συναισθηματισμό, την προφορικότητα ακόμη και σε βάρος των λογικών επιχειρημάτων. 

---

[1] Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος είναι φιλόλογος  στο Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Αναβρύτων και Δρ Παιδαγωγικής

Διαβάστε περισσότερα: http://www.alfavita.gr/apopsi/%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%AC%CE%B8%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B4%CF%85%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82#ixzz2RkUWGVS3
Follow us: @alfavita on Twitter | alfavita.gr on Facebook